Kişinin adı, onun kişilik haklarına dahil olan vazgeçilmez unsurlardan biridir. Bu nedenle isme karşı yapılan ihlal, kişiliğin kendisine yapılan bir ihlal niteliğindedir.
Kişilik hakkına bağlılığı dolayısıyla Türk Hukuku yönünden ana kural ismin değişmezliği olmakla beraber, bazı haklı sebeplerin varlığı neticesinde adın değiştirilmesi mümkündür. Kanun, bu dava hakkını haklı sebeplerin varlığına dayandırması nedeniyle somut olayın olguları hâkimin takdir yetkisine bırakılmıştır.
İsim değiştirme davası hangi mahkemede açılır?
İsim değiştirme davası, davacının yerleşim yerindeki asliye hukuk mahkemesinde açılmaktadır.
İsim değiştirme şartları nelerdir?
Türk Medeni Kanunu, ismin değişikliği için haklı sebeplerin varlığını aramaktadır. Günümüz davalarının sonuçlarına bakıldığında haklı sebepler aşağıdaki gibidir:
Kişinin adının,
- Genel toplum anlayışına göre gülünç olması,
- Genel ahlâka aykırı olması,
- Yazım ve imla hatası içermesi,
- Telaffuzunun hayatını güçleştirecek nitelikte zor olması,
- Kişinin ailesinin benimsediği din dolayısıyla kendisine uygun gelmeyecek dini bir isim olması
- Sosyal ve ticari hayatlarda başka bir isimle tanınması, (müstear ad)
- Kullanılması yasaklanmış isimlerden biri olması,
- Ticaret ve iş hayatında ilerlemesini durduracak olan bir isim olması,
- Ailesinde pek çok kişinin bu adı kullanması dolayısıyla karışıklığa sebep olması,
- Özellikle aynı isme sahip olan fertlerden birinin ağır suç işlemesi haklı sebebi kuvvetlendirir niteliktedir.
Dolayısıyla hâkim bunu haklı sebep olarak sayacak ve isim değişikliğine karar verecektir.
İsim değiştirme gerekli evraklar nelerdir?
İsim değişikliği davası için gerekli olan tek evrak bunu beyan eden dava dilekçesidir. Ancak isim değişikliği somut bir belge ya da benzeri bir olguya dayanıyorsa bu dava dilekçesi ile delil olarak öne sürülebilmektedir.
İsim değişikliği ücreti ne kadardır?
Mahkeme Türü: ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Dava Değeri: TLToplam:2256,05 TL
E-devlet üzerinden mahkemesiz isim değişikliği nasıl yapılır?
İç İşleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, e-devlet sistemine yüklediği “İl / İlçe İdare Kurulu Kararı ile Ad ve Soyadı Değiştirilmesine İlişkin Başvuruların Alınması” adlı hizmet ile mahkeme ya da herhangi bir duruşma olmadan ve bir kereliğe mahsus olmak kaydıyla ad ve soyad değişikliğine olanak tanımıştır.
E-Devlet üzerinden yapılabilen ve yapılamayan isim değişiklikleri
Ancak yukarıda saydığımız tüm haklı sebepler nedeniyle e-devlet üzerinden ad ve soyad değişikliği yapılamamaktadır. Bu hususu ikiye ayırdığımızda;
E-Devlet üzerinden yapılabilen ad ve soyad değişiklikleri, genel ahlaka aykırı bulunan, toplum tarafından komik veya gülünç karşılanan ve yazım ya da imla hatası bulunduran ad- soyada sahip kişiler tarafından yapabilmektedir.
Bunun dışında kalan sebepler ise (örneğin kişinin ön adını sildirmesi) e-devlet üzerinden yapılamayan ad ve soyad değişiklikleridir. Dolayısıyla kişiler bunu e-devlet üzerinden yapamayacağı için yukarıda bahsedilen yerleşim yerindeki asliye hukuk mahkemesine başvurmaları gerekmektedir.
Ancak bu hizmet 24 Aralık 2022 tarihi itibariyle başvuru tarihlerini sonlandırdığından, kişiler ancak dava süreci ile ad değişikliği yapabilmektedir.
İsim değişikliği sonrası kimlik yenileme
Hâkim olaydaki haklı sebeplerin varlığını kabul ettiği takdirde mahkemeden ismin değişikliğine ilişkin kararı, kişinin nüfus kütüğüne kaydedilir ve ayrıca ilan olunur.
Kişinin adının değişmesi onun kişisel durumunu hiçbir surette etkilemeyecektir. Dolayısıyla kişinin yalnızca adında bir değişiklik meydana gelecektir.
Adını değiştiren kimsenin çocukları olması halinde nüfus müdürlüğü bu kişinin çocuklarının baba veya ana adına ilişkin kaydı kendiliğinden düzeltecektir.
Nüfus kütüğündeki gerekli değişiklikler meydana geldikten sonra kişinin ilgili Nüfus Dairesi’ne başvurmasıyla kimlik yenileme işlemi yapılabilecektir. Değiştirme nedeniyle düzenlenen Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı güncel 2023 verileri uyarınca 83,00 TL’dir.
Mahkeme Kararına Dayanmayan Ad ve Soyad Değişikleri (Nüfus Hizmetleri Kanununun Geçici m.8 ve Geçici m.11 Düzenlemesi)
Bu ilgili maddeler kişinin mahkeme kararı olmaksızın ilgili il ve ilçe idare kurulu kararıyla ad ve soyadında bulunan yazım, imla veya düzeltme işaretinin kullanılmamasından kaynaklanan isim değişikliği taleplerini değiştirebileceğini düzenlemiştir. Ancak bu düzenlemeler geçici madde niteliğinde olduğundan 24 Aralık 2022 itibariyle son bulmuştur. Dolayısıyla artık isim değişikliğinin yapılacağı tek yer kişinin yerleşim yerinde bulunan asliye hukuk mahkemesidir.
İsim değişikliği dava dilekçesi örneği
KARTAL () Asliye Hukuk Mahkemesine
DAVACI: ………
VEKİLİ: Av. Aytaç Kındır
DAVALI: (Bulunduğu İl veya İlçe) Nüfus Müdürlüğü
KONU: Müvekkilin nüfus kaydında yer alan ismin “xy” olarak değiştirilmesi talebimizden ibarettir.
AÇIKLAMALAR:
- “123” T.C. numaralı gg/aa/yyyy doğum tarihli müvekkilin doğumunda ailesi tarafından “xx” adı verilmiş ve ilgili nüfus müdürlüğü tarafından nüfus kaydına işlenmiştir.
- Müvekkilim bu ismin anlamını ve kendi benimsediği dini göz önüne aldığında bunun kendisine hiçbir şekilde uygun düşmediğini anlamış ve elinden geldiğince de kullanmamaya da gayret etmiştir.
- Müvekkilim bu ismi gizlemek için genellikle kısaltmalar kullanmış hatta sosyal medya hesaplarında ise bu isimden hiçbir şekilde bahsetmemiştir. Dolayısıyla bu durum müvekkilimi iş, eğitim ve sosyal alanlarda zor duruma sokacak bir nitelik haline gelmiştir.
- Bu duruma katlanamayan müvekkilim kendisini sosyal alanlarda “xy” olarak tanıtmış ve eskiden meydana gelen hiçbir zor durum altında kalmamıştır. TMK m. 27 isim değişikliği için haklı bir sebebin varlığını aramıştır. Söz konusu olayda müvekkilimin nüfus kaydında halihazırda bulunan “xx” ismi onu hayatının her alanında zor duruma soktuğu halde “xy” ismini kullanmasıyla bu zor durum ortadan kalkmıştır. Dolayısıyla bu durumun haklı bir sebebe işaret ettiği aşikardır.
HUKUKİ NEDENLER: Nüfus Hizmetleri Kanunu, TMK, HMK ve sair ilgili mevzuat
DELİLLER: Nüfus Kayıtları, Tanık ve Her Türlü Yasal Delil
TALEP VE SONUÇ: Yukarıda belirtilen neden ve etkenler neticesiyle davamızın kabulü ve müvekkilin nüfus kaydında bulunan “xx” isminin “xy” olarak değiştirilmesine vekaleten talep ederim.