Vekaletname, bir kimsenin bir diğerini vekil olarak atadığını gösteren, noter tarafından onaylanmış resmi bir belge olarak tanımlanır.
Bu belge, vekil olarak atanan kişiye, vekalet verenin adına resmi işlemleri yürütme yetkisi verir. Türkiye Noterler Birliği görevlendirilen noterler tarafından düzenlenir.
Vekaletname Çeşitleri Nelerdir?
| Vekaletname Çeşitleri |
|---|
| Genel Vekaletname |
| Tapuda yapılacak işlemlerle ilgili vekaletname |
| Veraset ve intikal işlemlerine ilişkin vekaletname |
| Tanıma ve tenfize ilişkin vekaletname |
| Gayrimenkul alım ve satımına ilişkin vekaletname |
| Boşanma davası açmaya veya açılmış olan boşanma davasını kabul |
| etme yetkisi veren vekaletname |
| İpotek kurmak üzere yetkilendirilmiş vekaletname |
| Şirketler tarafından verilen vekaletname |
| Şirketlerde hisse devrine ilişkin vekaletname |
| Satış vadi yapmak için verilecek vekaletname |
Vekaletname Süresi Ne Kadardır?
Vekaletname süresi, Türkiye’deki hukuki düzenlemelere göre belirli bir zaman dilimi ile kısıtlanmış değildir. Borçlar Kanunu’nun 396. maddesi gereğince, vekalet süresiyle ilgili herhangi bir kısıtlama olmadığı belirtilmiş ve tarafların anlaşmaları doğrultusunda vekaletnameyi belli bir süreyle sınırlamaları mümkündür.
Yani, taraflar arasında özel bir süre sınırlaması yapılmadığı durumlarda, vekalet süresiz olarak kabul edilir. Ancak, yargıtay kararlarına göre, genel vekaletname kaç yıl diye merak ediyorsanız süresi genellikle 10 yıl olarak kabul edilmektedir.
Özel durumlar da söz konusu olabilir.
Örneğin, belirli bir gayrimenkulün satışı ya da üzerine ipotek kurulması amacıyla verilen vekaletnameler, belirtilen iş tamamlandığında sona erer. Bu tür “düzenleme şeklinde” vekaletnameler, tarafların detaylı bilgilerini ve vekaletin sınırlarını açıkça belirtir ve geçerlilik süresi de iş tamamlandığında otomatik olarak sona erer.
Vekaletname Ne Zaman Son Bulur? Süresi Var mı?
Vekaletname, Türk Borçlar Kanunu (TBK) maddeler 512 ve 513’e göre belirli sebeplerle son bulabilir. Bu rehber, vekalet sözleşmesinin sona ermesi ve bu sürecin olası sonuçlarını ele alacaktır.
Vekalet sözleşmesi, sözleşmeyi oluşturan taraflardan birinin iradesi, ölümü, ehliyet kaybı veya iflası durumunda son bulur. Bu sona erme, tek taraflı olarak da gerçekleşebilir ve her iki taraf için de geçerlidir.
Tek Taraflı Sona Erdirme
Tek taraflı sona erdirme, güven ilişkisi üzerine kurulu bir süreçtir. TBK’nin 512. maddesine göre vekil veya vekalet veren, istedikleri zaman sözleşmeyi sonlandırabilirler. Vekilin sona erdirmesi “istifa”, vekalet verenin sona erdirmesi ise “azil” olarak adlandırılır.
Tek taraflı sona erdirme, iradenin açığa vurulmasıyla gerçekleşir, herhangi bir şekil şartı gerekmemektedir. Ancak, yazılı bir beyan, ispat açısından tercih edilir.
Sözleşmenin uygun olmayan bir zamanda haklı bir sebep olmadan sonlandırılması halinde, sona erdiren taraf diğer tarafa verdiği zararı karşılamakla yükümlüdür. Ücret konusunda, adil bir karşılık vekilin yararına hükmedilir, ancak avukatlık kanunu gereği bazı durumlar bu kuralın dışında kalabilir.
Ölüm, Ehliyetsizlik, İflas Halinde Sona Erme
Ölüm, ehliyetsizlik veya iflas halinde vekalet sözleşmesi genel olarak sona erer ve iptali sağlanır. Ölüm halinde, sözleşmenin devamı yalnızca tarafların özel bir anlaşmasıyla mümkündür.
Fiil ehliyetini kaybetme veya iflas halinde de, vekalet sözleşmesi genel olarak sona erer, ancak bu durum belirli şartlar altında değiştirilebilir.
