Kiracıların sıkça karşılaştığı bir durumdur: Kiraya verenin bir yakını, örneğin eşi, çocuğu veya bir başkası, “Bu ay kirayı benim hesabıma gönderiver.” diyebilir. Peki, iyi niyetle yapılan bu ödeme, sizi yasal olarak borcunuzdan kurtarır mı? İzmir Bölge Adliye Mahkemesi’nin (BAM) yakın tarihli bir kararı, bu sorunun cevabının net bir şekilde “Hayır” olduğunu gösteriyor ve kiracılar için önemli bir uyarı niteliği taşıyor.
Temel Kural: Kira, Sözleşmenin Tarafı Olan Kiraya Verene Ödenir
Unutulmaması gereken en temel kural şudur: Sizin kiracı olarak yasal muhatabınız, kira sözleşmesinde “Kiraya Veren” olarak imzası bulunan kişidir. Borcunuzu hukuken geçerli bir şekilde ödemiş sayılmanız için, ödemeyi bu kişiye veya sözleşmede belirtilen banka hesabına yapmanız gerekir.
Mahkeme Kararı Ne Diyor? (Yaşanmış Bir Örnek)
İzmir’de görülen bir davada yaşananlar, durumu net bir şekilde özetliyor:
- Olay: Kiracı, kiraya verenin eşinin WhatsApp üzerinden “Kirayı benim hesabıma ödeyin” talebi üzerine, kiraları düzenli olarak eşin banka hesabına gönderir.
- Kiraya Verenin Hamlesi: Kiraya veren (sözleşmedeki asıl kişi), “Kiram ödenmedi” diyerek kiracı hakkında icra takibi başlatır ve tahliyesini ister.
- Mahkemenin Kararı: İzmir Bölge Adliye Mahkemesi, kiracıyı haksız buldu ve çok net gerekçeler sundu:
- Eş, Sözleşmede “Üçüncü Kişi”dir: Kiraya verenin eşi, aile üyesi olsa dahi kira sözleşmesinin bir tarafı değildir. Hukuken, o bir “üçüncü kişi” konumundadır.
- WhatsApp Yazışması Resmi Delil Değildir: Mahkeme, WhatsApp üzerinden yapılan bir talebin, ödeme yerini değiştirecek güçte resmi bir belge (İcra ve İflas Kanunu md. 68 anlamında) olmadığını belirtti.
- Kiraya Verenin “Açık Onayı” Yok: En önemli nokta şudur ki, sözleşmenin asıl tarafı olan kiraya verenin kendisinden, kiraların eşinin hesabına ödenmesine dair açık ve ispatlanabilir bir onayı (muvafakati) yoktur.
Sonuç: Kiracının, eşin hesabına “kira” açıklamasıyla bile olsa yaptığı tüm ödemeler, geçersiz sayıldı. Kiracı, kirasını hiç ödememiş kabul edildi ve tahliye riskiyle karşı karşıya kaldı.
Kiracılar İçin Pratik Tavsiyeler
Bu karardan yola çıkarak, benzer bir duruma düşmemek için şu adımları izlemelisiniz:
- Altın Kural: Kiranızı her zaman kira sözleşmesinde belirtilen banka hesabına veya doğrudan sözleşmedeki “Kiraya Veren” ismine ait bir hesaba ödeyin.
- Sözlü veya Gayriresmi Taleplere Güvenmeyin: Kiraya verenin eşi, çocuğu veya herhangi bir yakınının WhatsApp, SMS veya telefonla ilettiği “başka hesaba öde” taleplerine itibar etmeyin.
- Değişikliği Resmi Hale Getirin: Eğer kiraya veren ödemenin farklı bir hesaba yapılmasını istiyorsa, bu değişikliği yasal güvenceye alın. Bunun için en güvenli yollar şunlardır:
- Kiraya verenin kendisinden, yeni hesap numarasını belirten ıslak imzalı bir talimat yazısı alın.
- Kira sözleşmenize, yeni hesap bilgisinin eklendiği ve her iki tarafın da imzaladığı bir “ek protokol” yapın.
Özetle: Kirayı, sözleşmedeki kiraya verenin kendisinden gelmeyen gayriresmi taleplerle başka birinin hesabına ödemek, kirayı hiç ödememekle aynı hukuki sonuca yol açabilir. İyi niyetiniz, sizi icra takibi ve tahliye davasıyla karşı karşıya bırakabilir. Şüphede kaldığınızda, daima sözleşmenize sadık kalın.
